कानूनी लिखत भनेको के हो?
कानूनी प्रयोजनको लागि लेखिएको लिखत कानूनी लिखत हो । कानूनी लिखतकाे मुख्य उद्देश्य भनेको लिखत सम्बन्धि भविष्यमा आइपर्ने विवादलाई सजिलै निरूपण गर्नु हो । व्यावहारिक जीवनमा आइपर्ने कामका लिखतहरू भिन्न विषय क्षेत्रका भिन्न किसिमका हुन्छन् । यस्ता लिखतहरुको ढाँचा पनि भिन्न हुन्छ । यस सन्दर्भमा कानूनी क्षेत्रमा बढी प्रचलनमा रहेका सूचना, निवेदन, घरायासी लिखतअन्तर्गत भरपाई, तमसुक, बैनाबट्टाका साथै अदालती लिखतमा प्रयोग गरिने मुचुल्का, बकपत्र, फिरदपत्र, फैसला आदि कुराहरू पर्दछन् ।
प्रशासनिक कार्यालय, अर्धन्यायिक निकाय तथा न्यायिक निकायमा पेश गरिने लिखतहरु र ती लिखतका आधारमा (ती कार्यालयमा) अड्डा अदालतबाट तयार गरिने थप लिखत लाई कानुनी लिखत भनिन्छ। कानुनी लिखत सम्बन्धित पक्षका लागि लागू गरिन्छ। कुनै पनि उजुरी, जाहेरी दरखास्त निवेदनहरु र त्यसको आधारमा उक्त विषयको कार्यान्वयन सम्म तयार गरिने सम्पूर्ण लिखितलाइ कानुनी लिखत भनिन्छ।
कानूनी लिखतकाे महत्व
कानुनी लिखतका महत्व हरु यसप्रकार छन् :-
१. कानूनी लिखत द्वारा कुनै पनि घटना कामकारबाहीलाई कानुनी प्रक्रिया द्वारा अगाडि बढाउन मद्दत पुर्याउँछ।
२.कानूनी लिखतले भविष्यमा निम्तन सक्ने विभिन्न घटनालाई समाधान गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ।
३. कानूनी लिखत रितपूर्वक लेखेको हुँदा सजिलै आफ्नो कुरालाई प्रमाण सहित प्रस्तुत गर्न सकिन्छ।
४. कानुनी लिखतले वास्तविक पीडितको हकमा र सहि कुरालाई छुटाउन मद्दत गर्दछ।
५. कानुनी लिखतका सम्बन्धमा विभिन्न सास्त्रमा परम्परागत रुपमा लेखिएको हुँदा यसले परम्परागत विषयवस्तुलाई पनि झल्काउँछ ।
६. कानूनी लिखतले कानुन अनुसार चल्नुपर्छ भन्ने प्रक्रियालाई अगाडी बढाउछ।
